Belh’in meşhur evliyalarında biri olan Hâtim-i Esâm, hacca gidiyordu. Hanımına teklifte bulundu:
- Hanım, ne kadar nafaka bırakayım sana, ben gelinceye kadar?

Tevekkül ve teslimiyet timsali hanımının cevabı ibretliydi:
- Ne kadar yaşayacaksam o kadar!
- Hanım senin ne kadar yaşayacağını ben ne bileyim?..
- Öyle ise, benim nafakamı ne kadar yaşayacağımı bilene bırak. O beni şimdiye kadar hiç nafakasız bırakmadı, şimdiden sonra da bırakmaz. Sen bana vereceğin harçlığını yanında tut, gurbette sana lazım olabilir.

Hâtim-i Esâm yola çıktıktan sonra, mahallenin kadınları, onun hanımını ziyarete geldiler:
- Allah kavuştursun, beyiniz hacca gitti.

Kadınlar bu temenninin hemen arkasından da mahallî dille sormadan edemediler:
- Beyin sana ne kadar rızık bıraktı gelinceye kadar?
- Benim beyim, rızık veren değil, rızık yiyendir. Rızık yiyen, rızık veremez. Ben rızkımı hep rızık verenden beklemişim şimdiye kadar... O, beni hiç rızıksız bırakmamış, yine de bırakmayacağına inanıyorum.

Mahalleli hanımlar bu cevaptan pek memnun olmadılar, dudaklarını büküp aleyhte konuşarak gittiler.

Aradan çok geçmedi Hâtim’in evinin kapısında at kişnemeleri duyuldu. Dışarıya çıkan evin hanımı, bir atlı kafilesiyle karşılaştı. Hacıları uğurlamaktan dönen Bağdat halifesi susamış, su içmek için uğramış buraya. Hanım hemen bir testi su ile bir bardak uzattı. Soğuk suyu kana kana içen halife, yanındaki vezirine emir verdi:
- İçtiğimiz suyun bedelini, bize yakışan şekilde öde.

Toprak çanağın içini altınla dolduran vezir, bardağı kapının yanına bırakırken konuştu:
- Allah’a emanet olun bacım, soğuk suyunu içtik, hakkını helal et.

Kafile uzaklaşırken, Hatim’in hanımı bardağın içinde beyi hacdan dönünceye kadar yetip de artacak miktarda para bırakıldığını gördü. Her zaman yaptığı gibi yine seccadesine yönelip şükür secdesine kapandı:
- Rabbim, çocukken anam babamın eliyle gönderiyordun rızkımı. Evlenince beyim Hatim ile göndermeye başladın rızkımı... Şimdi ise beyim hacca gitti, bu defa da halifeyle gönderiyorsun rızkımı. Beni hayatım boyunca hiç rızıksız bırakmadın. Zaten ben de seni hep böyle bildim. Bu yüzden tevekkül ve teslimiyetim hiç azalmadı, hep arttı. Elhamdülillah...