">islamiyet
Hz.Peygamberin Evlilikleri
- muhsin kilavuz
dunyadinleri.com/dakoka
buradaydıCinsiyet : Bay
Şehir : Ankara
Meslek :
Giriş : 223 
Batıya ait değerlerin hayatımıza hakim olması sonucu günümüzde Hz.Peygamberin evliliklerine yönelik bazı eleştiriler ortaya çıkmıştır. Bu eleştirilerin birçoğu ideolojik sebeplerledir.
Hz. Peygamberin evlilikleriyle ilgili en çok eleştiri konusu olan evlilikleri Zeyd B.Hariseden boşanan halasının kızı Zeynep B. Cahş la yaptığı evlilik ve Hz. Aişe ile küçük yaşta evlilik yapmasıdır. (Bu iki evlilik ayrı başlıklarda iincelenecektir.)
Bir diğer eleştiri konusu ise çok sayıda evlilik yapmış olmasıdır. Bu başlık altında Hz. Peygamberin çok sayıda evlenmesinin sebepleri üzerinde durup bu evliliklerin tarihsel bağlamları içinde nesnel bir bakış açısıyla değerlendireceğiz.
Hz. Peygamberin Çok Kadınla evliliklerine Nasıl yaklaşılmalı
Hz.Peygamberin çok kadınla evliliklerini ele almadan önce değerlendirmede temel almamız gereken bazı ilkelerden bahsetmek istiyorum
- Öncelikle tarihi hadiseleri bağlamından kopararak ele alınmasının büyük sakıncalar doğurduğunu söylemeliyiz. Hz.Peygamberin evliliklerini kendi tarihi bağlamın ve o dönemin ahlaki değerleri açısından ele almadan doğru bir şekilde çözümlemek mümkün değildir.
- Tarihi bir kişiliğin hayatının herhangi bir yönü ile ilgili yapılacak çalışmada kişinin hayatını parçalayıcı ve bütünü ihmal edici bir yöntemden kaçınmak gerekir. Hz.Peygamberin hayatını bir bütün olarak ele almadan çok kadınla evlilik bağlamında yapılacak değerlendirmeler bizi yanlış sonuca götürecektir.
- Hz.Peygamberin yaşadığı dönemde çok kadınla evlendiği için eleştirilmediğini unutmamak gerek. O dönemin ahlaki değerleri açısından çok kadınla evlilik kötü görülseydi, Hz.Peygamberin çok kadınla evlilikleri yaşadığı dönemde eleştiri konusu yapılırdı. Düşmanları bunu fırsat bilerek yaptığı evliliklerin ne kadar yanlış olduğunu dile getirirdi. Halbuki bugün bu konuda elimize ulaşan hiçbir bilgi bulgu yoktur. O dönemin insanlarının Hz. Peygamberin evliliklerini eleştirdiğine dair.
- Çok kadınla evlilik –zannedildiği kadar olmasa da- Hz. Peygamberin yaşadığı dönemde mevcuttu.
- Unutulmaması gereken bir husus da Hz.Peygasmberin evlilik hayatının çoğu tek eşli olarak geçmiştir. Hz. Hatice ile olan evliliği Hz.Haticenin ölümüne kadar devam etmiş . Daha sonra birkaç yıl bekar kalmış. Daha sonra çocuklarının bakımı için yaşı epey ilerlemiş (50 yaşında)olan dul ve 3-4 çocuğu olan sevde ile evlenmiştir.Bir süre onunla da bekar olarak kalmıştır yani yaklaşık52-53 yaşına kadar bekar yaşamıştır. Diğer evliliklerini daha sonra yapmıştır. Arabistan şartlarında 25 yaşına kadar bekar kalmak ve kendisinden 10-15 yaş büyük dul bir kadınla evlenmek şehevi bir sebepten olmasa gerek. Ateist arkadaşlar Hz. Hatice ile evliliği maddi sebepten dolayı değerlendirecek olsada bu doğru bir tespit değildir. Çünkü Hz. Hatice öldüğünde malı mülkü azalmıştı İslamı tebliğ adına İnfakta bulunulmujştu. Eğer Hz.Peygamber hz.Hatice ile parası ile evlenseydi malını tüketmez daha çok zenginleşme yoluna giderdi ama bu servbet İslamı insanlara anlatma adına o dönemde yemek ziyafetleri gibi değişik harcamalara adandı.
- Hz. Sevde dışındaki evliliklerinin çoğunu 52-53 yaşlarından sonra yaptığını düşünürsek gene Arabistan şartlarında şehevi bir sebepten olmadığı anlaşılmaktadır.(Sıcak bölgelerde ergenliğe erken girilir, şehevi arzular erken kırılır).
- Hz. Peygamberin Hz.Haticeden 5 tane çocuğu olmuş geri kalan eşlerinden Maria(İbrahim) dışında hiç çocuğu olmamıştır. Eğer şehvetine düşkün bir erkek olsa bu kadar bayandan bir sürü çocuğu olması gerekirdi
- Hz. Peygamber İslamı ilk tebliğ ettiği yıllarda Mekke müşrikleri Amcası Ebu Talibin yanına gelmiş ve yiğenini uyarmasını istemişlerdir. Mekkenin ileri gelenleri eğer istediği para ise en zenginimiz olsun, saltanat ise Mekkenin anahtarları onun olsun,eğer kadın ise istediği en güzel kızlarımız ile evlendirelim diye teklifte bulunmuştur. Ama Hz.Peygamber bunların hepsini reddetmiştir. Evliliklerinde şehevi bir amaç olsaydı ve peygasmberliğinde samimi olmasaydı İslamı tebliğ ettiği ilk yıllarda Mekke ileri gelenlerinin teklifini kabul ederdi.
- Hz.Peygamberin hayatı incelendiğinde onun dünya zevklerine esir olmayan asgari ihtiyaçları giderecek şekilde hayatını idame ettiren bir insan olduğu görülecektir. Günlerdir evinde aş pişmeyen, hurma,su ve sütle hayatını geçiren, öldüğünde kendisine ait hiçbir şeyi olmayan,hasır üzerinde yaşayan bir insanla karşılaşıyoruz. Hadisleri de incelendiğinde oturma,yemek yeme ve yatma adabına kadar hiçbir uygulamasında dünya zevki namına bir şey yoktur. Böyle bir insanın nefsani zevklerin peşinden koştuğunu söylemek doğru olmasa gerektir.
Bu açıklamalar ve ilkeler ışığında Hz.Peygamberin Evliliklerinin Sebepleri şunlardır;
1-Zaruretten Kaynaklanan Sebepler: Hz.Hatice nin vefatından sonra çocuklarının bakımını bir kadına emanet etmek ve yalnızlığını paylaşmak için Hz.Sevde ile evlenmiştir.
2-Dostlukları pekiştirmek için yaptığı evlilikler: Hz. Peygamberin Arkadaşı Hz.Ebu Bekir ve Hz.Ömer ile dostluklarını pekiştirmek için Hz.Aişe ve Hz.Hafsa ile yaptığı evliliktir. Kendi iki kızını da Hz.Osmanla evlendirmiştir. Bu dönemde dostluğu pekiştirmek adına bu evlilikler yaygındı ve önemsenirdi.
3-Siyasi ilişkileri geliştirmek için yapılan evlilikler: Hz.Peygamberin Medine de yaptığı evliliklerin önemli bir kısmı, sosyal ilişkileri geliştirmek , bazen gerginlikleri azaltmak amacıyla kabile liderlerinin kızını almak ya da ona kız vermek, sık sık başvurulan yöntemlerden biriydi. 70 kadar sahabinin şehit düştüğü Biri Maune olayından bir süre sonra Hz.Peygamber Arabistanın güçlü kabilelerinden Amir b. Sasa ile akrabalık kurmak istediği için Meymune ile evlendiği belirtilir. Bu evlilikten sonra Sasa kabilesi heyetler haline Medineye gelerek Müslüman olmuşlardır.
4-Düşmanlığı azaltmak amacıyla yapılan evlilikler: Hz.Peygamberin Beni Müstalik lideri Harisin kızı Cüveyriye ile yaptığı evlilik bu türden evliliktir.Bu evlilik sonucunda Hz. Peygamber onun kabilesini ve akrabalarını esirlikten kurtarmış ve çok sayıda insan Müslüman olmuştur. Reyhane ve Safiyye ile yaptığı evlilikte bu türden evliliktir. Bu iki kişiyle evlilik sonucu Yahudi kabilelerinin düşmanlığı azalmıştır. Mekke müşriklerinden Ebu Süfyanın kızı Ümmü Habibe ile yaptığı evlilikte Ümeyyeoğullarıyla aralarındaki düşmanlığı azaltmaktır. Hudeybiye barışı ve Mekke Fethinde işe yaramıştır.
5-Kadınların Sosyal Güvencesi olarak yapılan evlilikler: Hz.Peygamberin evliliklerini bazıları dul kalan bazı Müslüman hanımlarını himaye ve taltif etmektir. Ümmü Seleme ile yapılan büyük fedakarlıklara katlanan eşinin birini bedirde diğer eşini uhudda kaybeden bu kadını ödüllendirmek için yapmıştır. Ümmü Habibe ile olan evliliği de buna örnek olarak gösterilebilir. Ümmü Habibe Eşiyle birlikte Habeşistana hicret etmiş . Eşi mürted olup Hristiyanlığı seçmiştir. Daha sonra ölmüştür. Babasının evine de babası müşrik olduğundan dolayı dönmemiştir. Zaten çok eşlilik kavramı Hz.Peygamberin ve sahabenin hayatına medine döneminde girmiştir. Çünkü Uhud savaşı olmuş ve bu savaş sonucunda yetim ve dul kalan bir sürü insan vardı. O dönemde henüz devlet sistematiği yoktu ve sosyal güvenlik gibi kurumlar olmadığı için çok eşlilik uygulamaları olmuştu.Meşhur Nisa suresindeki ayet inince Hz.Peygamberde dul bayanlarla hem evlendi hem de sahabelere evlenmelerini tavsiye etti . Hz.Peygamberin Hz. Aişe dışındaki tüm evlilikleri de Dul bayanlarla olmuştur. O dönemde de dul ve yetim kalan bayanlar için evlenmek bir sosyal güvence ve korunma oluyordu bu bayanların da evlenmeye ihtiyaçları vardı. Evlenilmediği takdirde bu insanların bir sosyal güvencesi olmadığından çocuklarıyla perişan olurlardı ve başka kötü niyetli insanlar tarafından istismar edilebiliyorlardı. Başka insanlar tarafından da kötü gözle bakıp horlanılıyorlardı. O dönemde getirilen en büyük güvence ve iyilik evlilik kurumu olmultur.
6-Teşri amacıyla yapılan evlilik: Hz.Peygamberin Zeynep B. Cahş ile yaptığı evlilik Araplar arasında yaygın olan evlatlıkla ilgili uygulamaların kaldırılması amacıyla yapılmıştır. Araplar arasında evlatlık evlat gibi mütalaa edilir ona varis olunur ve evlatlık olan kişi de kendisini evlatlık alan şahsa varis olurdu. Evlatlığın eşi ile evlenmemek yasağı vardı.(Ayrı bir başlıkta incelenecektir.)
7-Kadınlara Dini Bilgileri Nakledecek Hanımlara İhtiyaç Duyma : Hz.Peygamberin özellikle kadınları ilgilendiren bazı özel bilgileri hanımları vasıtasıyla diğer Müslüman hanımlara öğretmesi bu evlilikler sayesinde gerçekleşmiştir. Hz. Peygamberden hanımlarının naklettikleri hadisleri incelediğimizde bu daha net görülecektir.
kindi@mynet.com
